Kartacze

W naszym cyklu „Białoruskie smaki Podlasia” ziemniak w kolejnej odsłonie – dowiemy się, jak przygotować domowe kartacze, jedno z najbardziej popularnych dań na Podlasiu. Tradycyjny kartacz składa się z masy ziemniaczanej oraz z mięsa mielonego i przybiera podłużny, owalny kształt wielkości pięści. Podawany jest na gorąco np. z cebulką lub skwarkami. Jest to potrawa bardzo sycąca, dlatego była popularna na wsi, gdzie po ciężkiej pracy potrzebowano prostej w przygotowaniu i treściwej strawy, a jak wiadomo ziemniaków na gospodarce nigdy nie brakowało.
Postną wersję kartaczy – z grzybami – zaprezentuje nam matuszka Antonina Troc Sosna z Ryboł w gm. Zabłudów. Matuszka oprowadzi nas także po Muzeum „Baćkouszczyna”, które stworzyła razem z o. Grzegorzem Sosną – jeżeli chcecie się dowiedzieć jakich przyborów używano kiedyś w kuchni i czym się one różnią od dzisiejszych, zostańcie z nami!

Głównym składnikiem kartaczy są oczywiście ziemniaki – jednak w przeciwieństwie do np. klusek, używamy zarówno surowych jak i gotowanych. W tym celu 1/3 naszych ziemniaków ścieramy na tarce, zaś resztę gotujemy i tłuczemy. Starte ziemniaki będą wodniste, dlatego należy je wycisnąć np. przy pomocy bawełnianej ściereczki – jak twierdzi matuszka, najlepiej używać zeszłorocznych ziemniaków. Wyciśnięte ziemniaki dokładnie mieszamy z utłuczonymi i dodajemy mąki ziemniaczanej – należy przy tym uważać, by nie dodać zbyt dużo i masa nie stała się za twarda. Mieszajmy dokładnie, by surowe i gotowane ziemniaki dobrze się połączyły. Masa będzie miała lepką konsystencję i nie musi odstawać od ręki.
Do przygotowania farszu używamy grzybów (kiedy nie jest to okres postny, możemy użyć wieprzowiny), które podsmażamy na oleju z cebulką i doprawiamy pieprzem i solą. Po usmażeniu, dobrze jest przemielić je przez maszynkę.
Bierzemy do ręki kawałek masy ziemniaczanej, na której układamy trochę farszu i zalepiamy go tworząc owalny kartacz. Tak powstałe kartacze wrzucamy do gotującej się wody na ok. 30-40 min, aż do wypłynięcia. Matuszka podpowiada, że kartacze najlepiej smakują okraszone cebulką, z ogórkiem małosolnym, a zimą – z kiszonym. Koniecznie spróbujcie i dajcie znać jak Wam poszło!

Zadanie zrealizowane dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji.
Zrealizowano przy wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku.
Projekt wspiera gmina Zabłudów.